IJsstructuren fotograferen is een thema in het boek “Macrofotografie, de kunst van close-ups” dat topfotograaf Edwin Giesbers samen met Roots maakte. Hieronder een fragment uit dit schitterende en leerzame boek. Wat is het mooiste licht om ijs te fotograferen?
“Bij de fotografie van ijskristallen en ijspegels werk ik graag met het eerste of laatste licht omdat dit voor warmere tinten zorgt. Tegenlicht maakt de relatieve transparantie van het ijs mooi zichtbaar. Prachtige effecten krijg je zodra het eerste of laatste zonlicht door het ijs valt. Probeer ook tijdens het fotograferen een stukje naar links of naar rechts te schuiven. Dat heeft meteen invloed op de lichtval in het ijs en zorgt dan weer voor een ander en misschien wel mooier effect.
Op een ruit
IJskristallen op een ruit bieden ook een oneindige variatie aan mogelijkheden, omdat er vaak verschillende patronen op te vinden zijn. IJskristallen ontstaan wanneer watermoleculen zich aan een minuscuul stofdeeltje hechten als kleine kristallen. Deze vorming is variabel doordat de watermoleculen per type stof verschillend reageren. Ook wordt de vorm bepaald door luchtvochtigheid, luchtdruk en temperatuur. Stof en vuil op een raam geven dus een grote kans op ijskristallen. Wil je ijskristallen op een ruit fotograferen, dan is niet poetsen het devies. Ook hier biedt het eerste zonlicht mooie mogelijkheden, maar zorg dat je er snel bij bent, want de kristallen verdwijnen snel als het glas opwarmt. Een donkere achtergrond, bijvoorbeeld een zwart karton dat je achter de ruit met kristallen houdt, laat vaak ook de vormen en structuren beter uitkomen. Gebruik een statief en houd zoveel mogelijk het sensorvlak parallel aan de ruit. Gebruik een klein diafragma als f/11.0 om zoveel mogelijk de scherpte van hoek tot hoek te laten lopen.
Blauw uurtje
Als je de lichte ijspatronen een blauwe tint wilt geven is het blauwe uurtje bij uitstek geschikt. Deze periode net voor zonsopkomst en net na zonsondergang wordt zo genoemd omdat er veel blauw licht aanwezig is. Helaas duurt het blauwe uurtje vaak geen uur zoals de naam doet vermoeden, maar over het algemeen maar tien minuten. En ook is de intensiteit van de blauwe tint zeer variabel. Er mag geen bewolking aanwezig zijn om het effect optimaal te krijgen. De blauwe
tint van de lucht reflecteert dan ook goed in het ijs. Onze hersenen compenseren tijdens deze periode gedeeltelijk deze blauwtint. Daarom is het effect als je achteraf de beelden bekijkt vaak des te verrassender. De blauwe tint geeft een gevoel van koude en geeft de sfeer prima weer.
Door de ondergaande zon net achter het paar centimeter grote ijsbrokje te plaatsen werden de vorm en de structuren door het licht geaccentueerd. Gefotografeerd met 90 millimeter lens op Nikon D300 camera, sluitertijd 1/320, diafragma f/4.5, ISO 250.
Praktisch: voorkom condensatie
Wanneer je langere tijd buiten in de kou hebt gefotografeerd is er kans op condensatie als de camera-apparatuur opwarmt in de auto of in je behaaglijk warmgestookte huis. Deze condensatie kan neerslaan op de interne onderdelen van de camera en op den duur kan dat tot defecten leiden. Omdat je fotorugtas ook is afgekoeld kun je je spullen beter daarin opbergen voordat je je huis binnengaat. In die tas kan de apparatuur dan langzaam opwarmen. Mocht je toch rechtstreeks je camera en objectief van buiten naar binnen brengen, dan zal er hoogstwaarschijnlijk condens op het glaswerk ontstaan. Verwijder in dat geval de beschermdoppen van lens en camera, zodat de condens sneller kan wegtrekken.”
Lees het complete verhaal van Edwin over paddenstoelen fotograferen in het Roots-boek Macrofotografie. (€ 32,99) Ook een leuk cadeau-idee voor de kerstdagen!
Edwin Giesbers is een internationaal succesvolle natuurfotograaf. Hij won prijzen bij diverse fotowedstrijden zoals European Nature Photographer of the Year, Wildlife Photographer of the Year and Natures Best. Zijn werk is regelmatig te zien in Roots.
