In de serie “Uitgelicht” bespreekt een natuurfotograaf zijn of haar recent gemaakte foto. Deze keer vertelt Bjorn van Lieshout over een geïmproviseerde paddenstoelenfoto.
Het is herfstvakantie. Tussen het klussen en het avondeten heb ik nog een paar uur over. Dus ik pak mijn cameratas en roep naar de kinderen die in de keuken zitten te kleuren: “Ik ga naar het bos, wie wil er mee?”
De reactie is voorspelbaar. Mijn twee dochters kijken niet eens op van hun tekening, maar mijn zoon staat al bij de achterdeur zijn laarzen aan te trekken. Hij zit in groep drie en weet precies te vertellen wat het verschil is tussen een kever en een wants, en kan hij verschillende soorten vlinders en libellen bij naam noemen.
Samen op stap
In het bos loopt hij tien meter voor me uit en wijst links en rechts naast het pad. “Kijk papa, hier staat een paddenstoel, maar die is heel oud. En hier staat er ook één, daar kun je wel mooi een foto van maken.” Soms maak ik snel een foto, maar meestal probeer ik hem iets te vertellen over de zwam die hij heeft gevonden. Ik leer hem het verschil tussen boleten en plaatjeszwammen, en vertel over de verschillende functies van schimmels.
Als ik weer verder wil lopen roept hij me weer terug: “Papa, kijk! Deze loop je zomaar voorbij.” Aan de rand van een droge greppel staan twee paddenstoelen. Ik zie direct de mogelijkheden van dit tafereel. Vanuit de greppel kan ik een laag standpunt innemen. Dat geeft de mogelijkheid om de lichtvlekken tussen de kruinen van de bomen te gebruiken in de achtergrond. Snel ruim ik een paar takjes en dennenappels op die storend in het beeld liggen. Ik weet dat ik snel moet werken, want ondanks de natuurliefde van mijn zoon is er natuurlijk niet veel aan als papa een half uur op de grond blijft liggen.
Improviseren
Ik ben met weinig fotospullen de deur uitgegaan. Behalve mijn camera met macrolens heb ik niets meegenomen; geen statief, geen draadontspanner, geen flitser of reflectiescherm. Het is dus een beetje aanpassen. Ik zet de stabilisatie van de lens aan en stel de stuitertijd in op 1/100 seconde. Met de Live-view aan bepaal ik de compositie. Ik probeer één van de lichtvlekken te gebruiken om mijn hoofdonderwerp als het ware in het spotlicht te zetten. Maar terwijl ik bezig ben zie ik een andere compositie voorbijkomen, eentje die ik zeker zo mooi vind. Tevreden laat ik het resultaat aan mijn zoon zien.
“Mooi hoor pap. Het is maar goed dat ik erbij ben, want zonder mij had je deze nog niet eens gezien.” Vol trots loopt hij weer verder. En vol trots loop ik weer achter hem aan.
Techniek
Omdat ik uit de hand moest fotograferen is deze foto is gemaakt met sluitertijdprioriteit en de sluitertijd ingesteld op 1/100 zodat de foto in ieder geval scherp is. Bij een ISO van 400 leverde dit een diafragmagetal van f/3.3 op. Tijdens de nabewerking heb ik de schaduwen opgehelderd om zo meer doortekening onder de hoed te krijgen.
De tips van Bjorn
• In de meeste gevallen wil je dat je foto scherp is. Wanneer je uit de hand fotografeert zorg dan dat je een sluitertijd gebruikt die snel genoeg is om bewegingsonscherpte te voorkomen. Een goede stelregel is dat je sluitertijd minimaal gelijk moet zijn aan de brandpuntsafstand van je lens. Dit houdt in dat je bij een 150 millimeter lens een sluitertijd van minimaal 1/150 moet instellen. Wanneer de lens ingebouwde stabilisatie heeft kun je met iets tragere sluitertijden ook goede scherpe foto’s krijgen.
• Er is al veel geschreven over het fotograferen van paddenstoelen. Op de Rootssite vind je hier nog handige tips. Ook op mijn website staan verschillende artikelen over paddenstoelenfotografie.
