Drie hotspots van de blauwborst

Marloes Blom

19 maart 2023 .

Bluethroat (Luscinia svecica) male singing

De eerste blauwborsten zijn weer teruggekeerd uit het Zuiden. En wat is dit zangvogeltje met blauwe borst toch een knappe verschijning. In het voorjaar trekt hij door zijn zangkunsten de aandacht van vrouwtjes én vogelaars. Wil je hem zelf bewonderen? Roots tipt drie hotspots.

Blauwborst kondigt lente aan. Foto: Wilhelmina Augustijn

Drie hotspots van de blauwborst

1. Nationaal Park Weerribben-Wieden (Overijssel)

“Ook bij ons gaat het erg goed met de blauwborst”, vertelt Ronald Messemaker, boswachter bij Natuurmonumenten. “We hebben namelijk behoorlijk grote gebieden tot moeras omgevormd. In De Weerribben Wetering Oost en West, in De Wieden Hoogwaterzones Noord en Zuid en de Beulakerpolder. De komende jaren is Polder Giethoorn aan de beurt. Blauwborsten zijn moerasvogels én echte pioniers. Dus direct na de omvorming vinden ze hun plek in het riet en de zegge.”
Waar: Bezoekerscentrum De Wieden in Sint Jansklooster en uitkijktoren De Wiedekiek in de Beulakerpolder.
Ook te zien: zwarte stern, rietgors, witsnuitlibel, lepelaar, purperreiger en de oudste aalscholverkolonie.
Horeca: Theeschenkerij De Wieden, Beulakerpad 7.

Lees ook:

hotspots blauwborst
De Wieden bij avond. Foto: Annie Keizer

2. Polder Vockestaert (Zuid-Holland)

Bijna letterlijk onder de rook van Schiedam ligt Polder Vockestaert. “Een verrassend natuurgebiedje in een polder waarvan een jaar of tien à vijftien geleden een deel is omgevormd tot moeras”, vertelt natuurfilmer Jako van Gorsel (visdief.nl). “Ik beleefde er een eurekamoment: terwijl ik op de grond lag om een scharrelend vogeltje te filmen, ontdekte ik dat het een vrouwtje blauwborst was. Opeens realiseerde ik me dat de vrouwtjes helemaal niet blauw zijn.”
Waar: wandel Polder Vockestaert in vanaf de parkeerplaats aan de Harreweg, net ten noorden van Schiedam.
Ook te zien: snor, bosrietzanger, kleine karekiet, sprinkhaanrietzanger, roerdomp en winterkoning.
Horeca: Brasserie Vlietzicht, Vlaardingsekade 60, Schipluiden.

Lees ook:

Een pronkende blauwborst. Foto: Henny Rigters

3. Braakman en Canisvliet (Zeeuw-Vlaanderen)

Vooral bij Belgische vogelaars is Zeeuws-Vlaanderen erg populair. Het is dichtbij en prachtig. “De oude kreken en de restanten van vroegere overstromingen zijn inmiddels grotendeels zoet geworden”, vertelt Stijn Steurrijs, boswachter bij Staatsbosbeheer. “Daarom groeit er nu veel riet. Zoals de Braakman, een natuurgebied van 3 km2, dat ontstaan is in de jaren 50. En Canisvliet, dat in de jaren 90 uitgebaggerd en vergroot is. De blauwborst heeft het er goed naar zijn zin.”
Waar: Braakman Noord en Zuid bij Biervliet en Canisvliet bij Westdorpe en Zelzate (staatsbosbeheer.nl).
Ook te zien: orchideeën, blauwe kiekendief en weidevogels als grutto, kievit en wulp.
Horeca: De Baeckermat, Bernhardstraat 80 in Westdorpe.

Paspoort van de blauwborst

Naam: blauwborst (Luscinia svecica).
Uiterlijk: alleen het mannetje doet de naam van deze vogel eer aan, vooral in het voorjaar is zijn borst felblauw met in het midden een witte ster, daaronder een witte en oranje band. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, kan een blauwborst ook een oranjerode ster hebben. Dat is dan niet per se de roodgesterde blauwborst uit Scandinavië. Zijn staart is oranje met een donkere ‘T’. Het vrouwtje blauwborst heeft een witte keel met een donkere streep eronder. De blauwborst wordt maximaal 15 centimeter groot.
Voedsel: insecten, larven, wormen en slakjes, in het najaar ook bessen.
Broedinfo: nestelt op de grond en scharrelt dan als een lijster om voedsel te zoeken. Tussen april en juli broedt het vrouwtje in 12 tot 14 dagen haar 3 tot 7 eieren uit. De jongen vliegen na circa 2 weken uit. Jaarlijks 1 tot 2 legsels.
Leefgebied: plasdras- en moerasgebied met riet of zegge en struweel, natte duinvalleitjes.
Vogeltrek: blauwborsten vertrekken van juli tot en met september naar Spanje, Portugal (Rio Formosa) en westelijk Afrika (vooral net ten zuiden van de Sahara). In maart keren ze weer terug.
Aantallen: 13.000–17.000 broedparen in Nederland (2018–2020), 3.200-4.700 in België (2013-2018); de blauwborst wordt vrij regelmatig waargenomen in het noordwesten.

Lees ook:
De eerste grutto’s keerden in de tweede helft van februari alweer terug in Nederland

Meer lezen

Tekst: Monique van Klaveren Foto bovenaan: Marcel van Kammen

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...