De glanzende bruine kop van de mannetjessmient valt in de winter goed op. Met duizenden strijken de smienten nu weer neer in Nederland en België, met name in merengebieden. In Roots december-januari, een extra dikke wintereditie, delen we vijf hotspots. Online tippen we er vast twee: een in Nederland en een in België.
1 Ouderkerkerplas (Noord-Holland)
Al ligt de Ouderkerkerplas bij Amsterdam pal naast de A2 en de A9, toch dobberen er graag smienten rond. Ze schijnen zich niet te storen aan het constante verkeerslawaai. Ze kunnen hier ook blijven als het kwik onder nul zakt, want de plas vriest zelden helemaal dicht. Deze zandafgravingsplas is namelijk heel diep en een klein beetje brak. In de omgeving zijn voldoende weilanden om voedsel te verzamelen.
Waar: er zijn twee vogelkijkhutten aan de Holendrechterzijweg, vlak bij knooppunt Holendrecht.
Ook te zien: ijsvogel, diverse meeuwensoorten, futen, aalscholvers, koperwieken en een enkele grote zaagbek.
Horeca: strandpaviljoen Aan de plas.
2 IJzervallei (West-Vlaanderen)
De IJzervallei is een Natura 2000-gebied en dat wil zeggen dat het beschermd is. Het is maar liefst 5.136 hectare groot. De rivier de IJzer en de Handzame Vaart stromen erdoorheen. Bovendien zijn er diverse plassen, meren en vijvers. Dat is prettig voor onder meer de smienten. Daarom is dit de toplocatie om smienten te vinden in Vlaanderen.
Waar: De Blankaart, zowel op de vijver als op de graslanden eromheen. Vanaf het bezoekerscentrum (Iepersesteenweg 56, buitengebied Diksmuide) lopen diverse wandelroutes. Er is ook een drijvende vogelkijkhut.
Ook te zien: diverse ganzen- en reigersoorten, een kemphaan en twee zeearenden.
Horeca: in Diksmuide zijn diverse restaurants.
Smient-weetje
Het aantal smientparen dat hier broedt, is niet precies bekend, maar volgens de Vogelbescherming zijn het er in Nederland naar schatting slechts 20 tot 40 (cijfers van 2018-2020). De rest broedt in Scandinavië en Siberië.
Zelf smienten zien – van een afstand?
Overdag grazen smienten bij rustig weer op grasvelden en tegen de schemer ver trekken ze naar open water om te rusten. Waait het hard? Dan zoeken ze beschut water op. Als je zelf op zoek gaat naar een groepje smienten, realiseer je dan wel dat je ze enorm helpt door op grote afstand te blijven. Anders vliegen ze op en dat kost ze extra energie, die ze nodig hebben om de winter te overleven en voedsel te zoeken. Ze moeten immers veel eten om weer terug naar het Noorden te kunnen vliegen. Gebruik dus het liefst een verre kijker en blijf op de fiets en wandelpaden.
Meer lezen (en luisteren)
- Het geluid van de smient – een beetje melancholisch én een beetje vrolijk – staat centraal in deze podcast.
- Kustvogels behoren tot de grote favorieten van natuurfotograaf Marcel van Kammen, expert in het fotograferen van vogels. Omdat hij zelf op een steenworp afstand van de Friese waddenkust woont, weet hij als geen ander hoe je kustvogels het beste op de plaat zet en op welke plekken.
Tekst: Monique van Klaveren
Foto bovenaan: Getty Images
