Duizelingwekkende aantallen buizerds trokken afgelopen week over ons land en over België. Op heel wat trektelposten werden honderden of meer exemplaren genoteerd. Maar hoogtepunt vormden de noordpunt van Texel en Vlieland: daar werden er meer dan duizend in een uur geteld. En bizar genoeg vlogen de vogels niet naar zuid, maar naar noord!
Op een aantal telposten werden thermiekbellen van meer dan honderd opschroevende buizerds gezien. Dit is voor de Lage Landen ongewoon. Dit fenomeen is wel bekend van plekken als Falsterbo in Zuid-Zweden. Roofvogels hebben er een hekel aan om grote wateroppervlakken zomaar over te trekken, zonder dat ze de overkant zien. Bij Falsterbo zien ze Denemarken liggen. Daarom verzamelen zich ieder najaar duizenden roofvogels in Zuid-Zweden. Maar dit fenomeen is nog niet eerder op zo grote schaal in Nederland gezien.
Scandinavische vogels
Het begon eigenlijk vorige week al, op veel trektelposten in het oosten van Nederland en in België. Buizerds die bij ons broeden, blijven doorgaans jaarrond in ons land. De jonge vogels trekken echter uit ons land weg. In Scandinavië kunnen buizerds echter niet overwinteren wegens het veel koudere klimaat. Scandinavische buizerds trekken in het najaar dus bijna allemaal weg, richting zuidwest Europa, op zoek naar warmere overwinteringsgebieden. Tijdens die trek zijn ze sterk afhankelijk van de weersomstandigheden.
Afgelopen weekend werden duizelingwekkende aantallen buizerds boven Nederland gezien, vooral over de waddeneilanden. Foto Laurens Steijn
25.000 vogels op komst
Wat is goed trekweer voor buizerds? Goede thermiek en/of rugwind, dat is essentieel. Zodra deze ideale omstandigheden zich aandienen, verlaten buizerds massaal hun noordelijk gelegen broedgebieden om de trek richting zuid te beginnen. Om te weten of en hoeveel buizerds er op komst zijn, volgen vogelaars nauwgezet hoeveel buizerds dagelijks de oversteek maken van Zweden naar Denemarken. Het was al een poos duidelijk dat daar dit jaar iets bijzonders aan de hand was: op de bekende trektelpost van Falsterbo – in het zuidwesten van Zweden – en op enkele andere oversteekpunten werden recent bijna 25.000 buizerds geregistreerd. Deze aantallen zaten er dus aan te komen. Of ze ook over Vlaanderen zouden vliegen dan wel of ze een iets meer oostelijke koers zouden aanhouden en via Duitsland richting zuid zouden gaan, bleef nog even afwachten.
Buizerds variëren enorm van verenkleed. De meeste zijn vrij donker bruin, maar er komen ook bijna witte exemplaren voor. Foto Peter Pfeifer
Perfect trekweer
Vorige week woensdag draaide de wind naar noordoost. Hierdoor steeg de kans voor een massale passage over Oost-Nederland en Vlaanderen aanzienlijk. Het werd al gauw duidelijk dat 14 oktober 2020 een indrukwekkende topdag zou worden. In de loop van de dag werden zowel in Nederland als Vlaanderen steeds grotere groepen buizerds opgetekend. Elk najaar worden in de Lage Landen wel ergens groepen van 30-40 buizerds gezien, maar groepen van 100 of meer is voor Nederland en België bizar veel.
Duizelingwekkende aantallen buizerds
Zo sneuvelde in Nederland het nationaal dagrecord van buizerds: dat werd bijgesteld van 1.075 naar 1.793 in Oelemars bij Losser. In België werd een nieuw dagrecord van 778 bereikt in Averbos. Maar het meest bizarre gebeurde vrijdag eind van de middag in Noord-Holland. Daar vlogen ineens honderden vogels noordwaarts over Kennemerland en later boven Alkmaar-Noord. En op zaterdagmiddag verschenen ineens groepen van 500 en meer boven Texel. Met een uurrecord van meer dan duizend vogels, die richting Vlieland overstaken. De daar aanwezige vogelaars wisten niet wat ze zagen. En dat deze vogels naar het noorden vlogen in plaats van het zuiden, is helemaal apart!
Meer info
Kijk dus omhoog, ook de komende tijd. Want je weet maar nooit of er ook over jouw huis weer groepen buizerds gaan passeren, want er zijn er vast nog meer op komst. Heel oktober kunnen buizerds nog op trek gezien worden. Voor een overzicht van alle telposten én resultaten kun je terecht op trektellen.org.
Vind je vogels kijken leuk, bestel dan het laatste Roots Vogelmagazine, boordevol leuke artikelen over en van vogelaars. En een artikel hoe je de buizerd van de wespendief en ruigpootbuizerd kunt onderscheiden. En nu met gratis verzendkosten!
Wist je dat buizerds sterk van kleur verschillen, en waarom?
Zin om een keer met Roots vogels te kijken op Texel of Vlieland?
Bronnen: Dutch Birding, Natuurpunt CVN, waarneming.nl, Vogelwerkgroep Alkmaar.
Foto header: iStock.
