Zie je de laatste tijd wel eens een gaai of een groepje gaaien over de tuin vliegen? Dat kan kloppen, want de gaai (vroeger Vlaamse gaai genoemd) komt steeds vaker voor in de stad. Wie ze bekijkt met de verrekijker zal dat ze een unieke streepjescode hebben op de vleugel. Ze gaan nu op zoek naar eikels om een wintervoorraad aan te leggen.
Veel mensen kennen het bekende prachtige blauw met zwart gestreepte vleugelveertje van de gaai dat menig boswachtershoedje siert. Dit veertje behoort tot de mooiste vogel trofeeën van Nederland en België. Inmiddels maak je steeds meer kans om zelf zo’n prachtig veertje in een stadspark te vinden. Want hoewel de gaai van oorsprong een vrij schuwe bosvogel is, duikt deze prachtige verschijning steeds vaker op in bewoonde gebieden. Deze ontwikkeling wordt vooral ingezet door een flinke toename van deze vogel, zowel in Nederland als België, vooral in Vlaanderen.
Een gaai kan mooi zingen; hij doet dan veel soorten vogels na. Foto: Paul Bohre
Unieke streepjescode
Was de gaai voorheen een uitgesproken bosvogel, tegenwoordig zie je ze steeds vaker in parken en tuinen, zelfs midden in de grote steden. Let eens op de verdeling van de blauw met zwarte streepjes op de vleugel, want iedere gaai heeft zijn eigen unieke streepjescode. Je zult ze op den duur daardoor individueel herkennen. De meeste gaaien zijn standvogel en blijven in de buurt. De aanwezigheid van eiken is een voorwaarde, omdat de eikels een belangrijk deel van hun voedsel vormen. Het type bos maakt verder niet uit. Hun favoriete voedsel bestaat uit eikels. Maar in de maanden dat ze er niet zijn, eten ze ook graan, fruit, insecten, eieren, jonge vogels en muizen, die in de stad ruim voorhanden zijn.
Iedere gaai heeft zijn of haar eigen unieke streepjescode op de vleugel, met een andere blauw-zwart verdeling. Foto Paul Bohre
Invasie
De Nederlandse gaaien blijven in Nederland in de buurt van hun broedgebied. Geregeld zijn er in het najaar ‘invasies’ van hoge aantallen gaaien die in groepjes uit het Oost-, Midden- of Noord-Europa (zoals in 2010) ons land bereiken. Als ze op de kust stuiten, lijken ze zich over het land te verspreiden. Zulke invasies vinden tot nu gemiddeld eens in de acht jaar plaats. Dus er komt er binnenkort weer een aan.
Bekijk hier een filmpje waarop de zang van de gaai te horen is.
Vanaf september gaan de gaaien weer eikels verzamelen. Waarom zijn gaaien zo verzot op eikels?
Roots selecteerde de 10 mooiste lezersfoto’s van gaaien.
Vind je vogels kijken leuk, bestel dan snel het nieuwste Roots Vogelmagazine najaar 2020.
