Een van de bekendste natuurgebieden van België ligt op de grens van West- en Zeeuws-Vlaanderen. Het Zwin Natuur Park en de aangrenzende Zwinvlakte trekken elk jaar zo’n 125.000 bezoekers. Zeker tijdens de herfsttrek is het omvangrijke gebied populair bij vogelaars. Jaarlijks worden er ruim 225 verschillende vogelsoorten waargenomen.
“Verrekijker mee?”, vraagt Wouter Faveyts, ecoloog bij de provincie West-Vlaanderen. “Nee,” antwoord ik, “ik wil graag gebruikmaken van de verrekijkers die je hier bij het bezoekerscentrum kunt huren.” Faveyts pakt er eentje. “Daar ga je veel plezier aan beleven.” We starten onze wandeling in het Zwin Natuur Park. Tot begin deze eeuw was dit een educatief vogelpark waar je in gevangenschap levende inheemse vogelsoorten kon bewonderen. “Graaf Léon Lippens was de oprichter”, vertelt de egoloog. “Hij had het park in particulier eigendom en wilde bezoekers de liefde voor de natuur bijbrengen. Dat kon volgens hem het beste door de vogels die je in het wild van veraf kunt zien ook dichtbij te tonen. Na een grootschalige herinrichting in 2016 zijn alle kooien verdwenen, maar de educatieve functie is alleen maar versterkt.”
Huttenparcours
In het park is een huttenparcours aangelegd. Op weg naar de eerste hut komen we langs een kijkscherm dat uitzicht biedt op een poel. Op de plas dobberen krakeenden, slobeenden en wintertalingen. Langs de oever staat een groepje watersnippen. Vanuit de struiken klinkt de roep van een Cetti’s zanger. Binnen in de voederhut kijken we door een met folie beklede glaswand naar buiten. “Door de folie kunnen de vogels ons niet zien”, vertelt Faveyts. Rond de voedersilo’s scharrelen koolmezen en pimpelmezen rond. In een boom hangt een grote bonte specht. Een rode eekhoorn neemt een slokje uit de drinkbak. “Hier moet je gewoon een paar minuten staan kijken”, zegt Faveyts. “Er gebeurt altijd wel iets. Zo kunnen er in de trektijd zomaar 200 kepen op de grond neerstrijken. En je kunt ook ineens een sperwer zien die een zangvogel grijpt. Met wat geluk komt er een appelvink langs.”
Beluister hier de keep en de roffel van de grote bonte specht in de podcast Notenkrakers & lees hoe je een appelvink vindt.
Zeldzame soorten
Verderop, in de ringhut, worden tussen augustus en november vrijwel dagelijks vogels geringd. Je kunt het werk van
de ringers van dichtbij volgen. “Jaarlijks ringen we tot zo’n 8.000 vogels”, zegt Faveyts. “Daar zitten soms heel zeldzame soorten bij, zoals de roodkeelnachtegaal en de witkeelgors in 2020. Maar ook als je een bosrietzanger van dichtbij aan het publiek toont en vertelt dat zo’n vogel van 10 gram overwintert in Zuid-Afrika, dan vallen de monden open van verbazing.”
We wandelen door naar een grote hut met uitzicht op de Zwinplas. Deze plas is gegraven na de watersnoodramp in 1953. De grond was nodig om de Internationale Dijk rond het Zwin te verhogen. In de plas liggen drie broedeilanden. Wouter: “In het voorjaar broeden hier onder andere visdiefjes, dwergsterns, kluten, zwartkopmeeuwen, kleine plevieren en scholeksters. In het najaar maken die plaats voor zwarte ruiters, groenpootruiters, rosse grutto’s en smienten.”
Meer lezen & zien in Roots Vogelmagazine
Het volledige artikel over het Zwin lees je in Roots Vogelmagazine najaar 2022, te bestellen via de webshop. Daarin vind je ook praktische reisinformatie en een kaartje met welke vogels je waar kan treffen. En uiteraard veel meer over vogels, zoals.
- Een kast vol torenvalken
- Voor trekvogels naar Helgoland
- Valkensoorten in Nederland
- In gesprek met Anna Schneider, medeoprichter van de enige Belgische vogelwerkgroep voor vrouwen
- Praktische tips voor digiscopen
En nog veel meer!
Tekst: Idde Lammers Foto bovenaan: Getty Images
Luister je al naar Notenkrakers – de podcast van Roots?
Notenkrakers ontrafelt elke maand het geluid van één vogel die je op dat moment buiten kunt horen. En bespreekt het laatste vogelnieuws. Een overzicht van alle – inmiddels 29 – afleveringen vind je op rootsmagazazine.nl/podcast/ en op podcasts.apple.com. Een greep:
