De grote zaagbek: twee hotspots

Marloes Blom

14 december 2023 .

grote zaagbek

In de herfst trekt de grote zaagbek het land binnen en strijkt dan graag neer op de meren. Maar liefst een kwart van de populatie uit Noordwest-Europa is dan hier te vinden. In de extra dikke december-januari Roots tippen we vijf hotspots van de grote zaagbek, online delen we vast deze twee. Plus: zorgen om de zaagbek.

1 Marker Wadden (Flevoland)

Lammert Wierstra is vanaf het eerste uur namens Natuurmonumenten betrokken bij het nieuwe natuurgebied de Marker Wadden in het IJsselmeer. Hij ziet ’s winters regelmatig zaagbekken, zowel de grote zaagbek als de middelste zaagbek. “Ze vermaken zich goed, want er zwemt heel veel vis in de kreken, soms wel honderden paaiende vissen. Welke soorten? Stekelbaars, snoekbaars, voorn, winde, van alles eigenlijk. De aantallen grote zaagbekken variëren sterk, daar is geen peil op te trekken. Het mooie van het winterseizoen is dat het dan heel rustig is, wat de grote zaagbekken prettig vinden. Ikzelf trouwens ook.”

Waar: de Marker Wadden liggen bij de Houtribdijk en zijn bereikbaar met een veerdienst (te regelen via natuurmonumenten.nl) of met eigen boot. De excursie is een aanrader.
Ook te zien: zeearend, wintertaling, kiekendief, smelleken, slechtvalk.
Horeca: Eilandpaviljoen (natuurmonumenten.nl).

2 Grensmaas (Belgisch Limburg)

Meerdere waarnemers zagen vorige herfst op verschillende tijdstippen op de Grensmaas een groepje grote zaagbekken in de bocht bij Herbricht. Meestal ging het om een stuk of vier tot acht, dus geen grote aantallen, maar ze waren er wel! In de bocht van de Grensmaas dobberden en visten ze. Het is bekend dat trekvogels bepaalde geografische kenmerken gebruiken en rivieren zijn wat dat betreft heel handig, want die zijn duidelijk te onderscheiden vanuit de lucht. Daarom volgen de vogels hoogstwaarschijnlijk de Maas. Ook bij Luik werden namelijk diverse waarnemingen gedaan van grote zaagbekken.

Waar: volg de Geulerweg langs de Grensmaas en stop in de bocht bij Herbricht. Soms zitten er meer grote zaagbekken aan de overkant (dus bij de Nederlandse oever, Holdreef, Itteren).
Ook te zien: krakeend, Canadese gans, knobbelzwaan, grote zilverreiger.
Horeca: Brasserie Sint Pieter bij Rekem (restaurant-sintpieter.be).

In de herfst trekt de grote zaagbek het land binnen. Foto: Getty Images

Weetjes over de zaagbek vrouw

Het legsel van de grote zaagbek bestaat uit maar liefst acht tot twaalf eieren. Soms zelfs nog meer: sommige vrouwtjes dumpen hun lading in het nest van een soortgenote.

Vrouwtje grote zaagbek legt maar liefst acht tot twaalf eieren – veel kroost dus! Foto: Getty Images

Zorgen om de zaagbek (dus verstoor hem vooral niet…)

Er bestaan wel wat zorgen over de grote zaagbek, een beschermde diersoort. Het gevaar is onder meer dat zijn favoriete voedselbron lijkt op te drogen. De vogel eet graag spiering en die komt volgens de Vogelbescherming steeds minder voor in het IJsselmeer. Sowieso gaat de visstand achteruit, door overbevissing.

Een andere bedreiging is de nieuwsgierige mens die in de winter de grote zaagbek opschrikt. Moet de vogel vaak opvliegen, dan kost dat veel energie waardoor hij verzwakt kan raken. Wist je dat het opzettelijk verstoren strafbaar is?

Op het filmpje hieronder zie en hoor je middelste zaagbekken.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Tekst: Monique van Klaveren
Foto bovenaan: Getty Images

Meer lezen

  • Nonnetjes zijn een bijzondere winterverschijning, vooral als ze jagen op vis als spiering en baars.
  • De drie soorten zaagbekken die in Nederland overwinteren zijn de het kleine nonnetje, de grote zaagbek en de middelste zaagbek. Ken je ook de prachtige kokardezaagbek?

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...