IJsvogels haten ijs

Paul Bohre

11 januari 2024 .

IJsvogels zijn helemaal niet winterhard, in tegenstelling tot wat hun naam doet vermoeden. Ze haten ijs. Als het langer vriest, zijn vooral de mannetjes de klos, die bewaken het hele jaar hun territorium.

De laatste winter hadden ijsvogels geluk. Die was gelukkig weer relatief zacht, zodat het aantal broedvogels flink toe kon nemen. Wat de kans op het zien van deze prachtige vogel sterk heeft vergroot. Meestal hoor je hem eerst roepen, voordat je hem ziet. De ijsvogel laat namelijk regelmatig zijn kenmerkende schel fluitende roep horen. Dan ineens zit hij op een overhangende tak, vlak boven het water. Zijn veren lichten op als glimmende pareltjes. Ongelooflijk, wat zijn deze vogels mooi van dichtbij. De feloranje borst, spierwitte keel en halsvlekken, maar vooral zijn hemelsblauwe rug is adembenemend. Dan ineens duikt hij met een plons in het water. En pats, een paar seconden later zit hij alweer op dezelfde tak. En hap slik, weg is het visje, en daarna de vogel. Als een blauwe flits, laag over het water.

IJsvogel
Mannetjes ijsvogels (met geheel zwarte snavel) blijven vaak in hun territorium. Foto: Daan Meeusen

IJvogels haten ijs

Als het water waar hij graag vist voor langere tijd bevriest, heeft een ijsvogel echter een probleem. Het zijn standvogels: ze blijven het liefst in de buurt hangen waar ze zijn geboren. Vooral de mannetjes zijn extra kwetsbaar: zij bewaken het hele jaar hun territorium. En omdat ze maar korte tijd zonder voedsel kunnen, leggen ze snel het loodje. Dat komt omdat ze naar verhouding een klein lichaam hebben. Juist dat kleine lijfje maakt ze heel kwetsbaar. IJsvogels zijn sowieso afhankelijk van gevoelige factoren. Allereerst van helder visrijk water en steile wanden om in te broeden. Een lange vorstperiode overleven ze vaker niet dan wel.

ijsvogels
IJsvogels hebben aan een wak genoeg om voedsel te vinden. Foto: Marc Costermans

Kijk- en luistertips ijsvogels

Deze week vriest het flink waardoor veel open water bevriest. IJsvogels gaan dan op zoek naar stromend en dus open water. Dat vinden ze bij een sluis en in stromende duinrellen en beken. Met een beetje geluk zie je daar nu soms meerdere vogels bij elkaar. Maar bekijk ze wel van een grote afstand, ze hebben juist nu alle energie nodig om te overleven.

  • Check ook deze tips om ijsvogels te zien.
  • Meer algemene info: ijsvogels.nl
  • Geniet van deze prachtige foto’s van ijsvogels in Roots of van de podcast Notenkrakers over ijsvogels!
  • Vind je vogels kijken leuk, dan is het Roots Vogelmagazine echt iets voor jou, een leuk en informatief blad over vogels.
  • HART VOOR DE NATUUR

    Tips voor verantwoord fotograferen

    ...