Vanaf de tweede week van maart ga ik er weer voor: op zoek naar de eerste zingende tjiftjaf. Onder vogelaars ieder jaar weer de ultieme uitdaging: wie vindt de eerste tjiftjaf van het jaar!
Op de eerste veel belovende mooie dag vanaf half maart fiets ik steevast een rondje langs plekken waar ik hem kan verwachten: de zingende tjiftjaf. Altijd weer even een gok waar te zoeken. Wat zou de beste plek zijn? Ik rij kriskras door mijn woonplaats Schoorl en passeer parkjes, groenstroken in de polder en een stukje door de duinen met hoge bomen. De oren gespitst op ieder nieuw geluidje. Tevergeefs deze eerste keer.
Zoek de eerste zingende tjiftjaf vooral bovenin de hoogste takken van de nog kale bomen.
Op zoek naar de eerste zingende tjiftjaf
Afgelopen donderdag hoor ik hem dan toch ineens, nota bene terwijl ik op de fiets zit naar het dorp om boodschappen te doen. Het overbekende, eindeloze herhaalde ‘tjif-tjaf-tjif-tjaf’, op twee toonhoogten. Eenmaal dichterbij gekomen zoek in de boomtoppen af, naar dit vrij kleine zangvogeltje, want ik wil die eerste altijd even zien. Een soort bijgeloof: vind ik hem, dan komt het dit jaar allemaal wel goed. Gelukkig krijg ik hem al snel in beeld tussen de nog kale takken: gedrongen postuur, overwegend bruine bovendelen met een groenige zweem, van onderen witgrijs, donkere pootjes en snavel. Onrustig fladdert hij tussen de takken door, waarbij hij af en toe stilstaat in de lucht (‘bidt’) om zo insecten te vangen. Vlak voordat hij opnieuw zingt hoor ik enkele snorrende tonen, ‘brrrrr brrrrr’, een extra geluidje dat ze vooral in het vroege voorjaar laten horen.
Je herkent de tjiftjaf aan het wat grauwige verenkleed met een lichte groene zweem. Foto Peter van Duijn
Voorjaar!
De tjiftjaf is met maximaal 550.000 paar in Nederland een van de algemeenste broedvogels. Ze bouwen hun nest in een dichte vegetatie op de grond of vlak er boven. Zijn eigenlijk vrijwel overal op plekken met bomen of struiken staan met een weelderige ondergroei wel te vinden. In het voor- en najaar zijn ze nog algemener, omdat dan ook de tjiffen uit de landen om ons heen doortrekken. De Nederlandse broedvogels overwinteren op het Iberisch Schiereiland en in Noord-Afrika. Vanaf begin maart keren de eerste exemplaren alweer terug. Het zijn dan ook de eerste zangvogels die uit hun winterkwartier terugkeren. De eerste tjiftjaf kan weer op de jaarlijst gezet worden. En, het voorjaar is begonnen. Heerlijk!
Ken je onze superleuke podcast Notenkrakers al? Deze aflevering gaat helemaal over de zingende tjiftjaf.
Vanaf donderdag 24 maart is het nieuwe Roots Vogelmagazine weer uit. Te bestellen via onze webshop, zonder extra verzendkosten. Vermeld ‘GRATIS’ bij de kortingscode.
Waarnemingen zijn welkom op Waarneming.nl
