Stiekem en geheimzinnig. Dat zijn de juiste typeringen voor de ranke waterral, een prachtige moerasvogel die zich normaliter zelden laat zien. Maar juist nu, in de wintermaanden, maak je een extra grote kans hem waar te nemen, al zul je hem vaker horen: hij kan gillen als een big!
Het wordt wel vaak gedacht, maar eigenlijk is de waterral helemaal niet schuw. Je krijgt hem alleen heel moeilijk te zien, omdat deze vogel goed verdekt zijn voedsel zoekt langs een modderige waterrand in uitgestrekte rietvelden. En vliegen doet hij ook niet vaak, de waterral maakt zich liever rennend uit de voeten. Die combinatie maakt het juist zo moeilijk om hem waar te nemen.
Ranke waterral
Maar in de winter, en zeker als het vriest, moeten ze wel op zoek naar open water omdat ze hier hun voedsel vinden. Ze lopen dan zomaar langs de ijsrand van een sloot of een kanaal, of scharrelen rond in de buurt van een afwateringskanaal of ander stromend water dat open blijft. Dat kan ook zomaar midden in een stadspark zijn. Blijft het langdurig vriezen, dan zie je ze soms als een ranke kip over het ijs rennen, op zoek naar een open plek in het ijs of een wak.
Gillende big
De waterrallen die bij ons broeden zijn vooral standvogel, ze blijven het hele jaar hier. In de wintermaanden wordt de populatie wel aangevuld met broedvogels uit Oost- en Noord-Europa, zodat het er ineens veel meer zijn. Waterrallen zijn ook in de winter opvallend luidruchtig, en ze kunnen een breed scala aan geluiden maken. Ze tokken als kippen, grommen en schreeuwen, onheilspellend kreunen en klagen, gillen als een varken. Hoor je ze, probeer ze dan zo dichtbij mogelijk te benaderen, wees stil en zoek vervolgens gewapend met een verrekijker een plekje met uitzicht op de een rietkraag met modderrand… En dan maar hopen dat je een glimp krijgt van deze ranke schoonheid. Met sneeuw op de achtergrond zien ze er extra mooi uit. Duimen voor kouder weer dus!
Nederland is sinds december 2020 een nieuwe (reusachtige!) rallensoort rijker: de purperkoet!
Filmpje waarop je het aparte geluid van de waterral goed hoort.
Vind je vogels kijken leuk, dan is het Roots Vogelmagazine echt iets voor jou. Of ga eens mee met een Roots vogelweekend- of reis!
Foto header: Roots lezer Peter Pfeifer
