Met z’n 9,5 centimeter is de vuurgoudhaan slechts een fractie groter dan ons allerkleinste vogeltje, de ‘gewone’ goudhaan. Het is een van onze mooist gekleurde vogeltjes dat juist de afgelopen dagen opvallend veel wordt gezien, ook in tuinen. Opletten dus!
Je hoort hem meestal eerder dan dat je hem ziet. De vuurgoudhaan maakt geregeld een hoog scherp ‘zie’-geluid, vaak in een serie van 2-3 in hoogte oplopende roepjes. Klik hier om de vuurgoudhaan te horen. De najaarstrek piekt meestal half oktober. Buiten het broedseizoen (vuurgoudhaantjes broeden in dichte sparrenbossen) zwerven ze rond en kun je ze overal aantreffen, mits er maar struweel in de buurt is. De Nederlandse broedvogels overwinteren vooral in Frankrijk en het Iberisch schiereiland.
Vurige vuurgoudhaan
Als je hem eenmaal ziet, dan onderscheid je de vuurgoudhaan vrij gemakkelijk van de ‘gewone’ goudhaan, het allerkleinste vogeltje van Europa. Deze vogeltjes hebben namelijk een duidelijk zichtbare witte wenkbrauwstreep, een zwarte oogstreep en bronskleurige zijhals. Het mannetje heeft bovendien een helder oranje kruin met zwarte begrenzing. Daaraan dankt hij zijn naam: vuurgoudhaan.
Broedvogel
De vuurgoudhaan broedt ook in Nederland. Voornamelijk in de oostelijke helft, vanaf half april. In twee legsels worden elk 7 tot 11, soms 12 eieren gelegd, in een 3-laags nest van veren, mos en twijgjes. Het nest wordt vaak gemaakt in een conifeer, of anders klimop of jeneverbes. Broedduur 14-15 dagen, waarna de jongen 20 dagen in het nest doorbrengen, en zodra ze uitgevlogen zijn nog ongeveer 14-15 dagen gevoed worden door de ouders.
Bidt voor het eten
Net als de gewone goudhaan eet de vuurgoudhaan kleine insecten en spinnen, soms wel iets grotere prooien dan de goudhaan. Hij heeft de voorkeur om op de bovenkant van takken en blaadjes te foerageren, en ‘bidt’ daarbij regelmatig (fladderend stil hangen). Dit doet hij ook bij spinnenwebben waarbij hij de gevangen insecten of zelfs de spin zelf pakt.
Kijktips
De vuurgoudhaan is een korte-afstandstrekker. In september en oktober kun je hem makkelijker spotten. Ook in tuinen! Er zijn nauwelijks goede gegevens over de trekbewegingen van vuurgoudhaantjes beschikbaar. De herkomst van vuurgoudhanen die door Nederland trekken is niet bekend. Maar het meest waarschijnlijk is dat dit voornamelijk Deense en Duitse broedvogels zijn, maar het zouden ook vogels uit oostelijker gelegen landen kunnen zijn. Ze zijn wintergast, ook in West-Nederland. Zeker in milde winters kunnen ze in behoorlijke aantallen in Nederland blijven, vaak dichter bij de bewoonde wereld, en zoeken ze gemengde mezengroepen op.
Meer weten?
- Roots geeft je een paar hotspots waar je kans maakt op goudhaantjes.
- Bekijk dit filmpje waarin wordt uitgelegd wat het verschil is tussen een goudhaantje en vuurgoudhaantje.
- Vind je vogels kijken leuk, dan is het Roots Vogelmagazine vast iets voor jou!
Foto bovenaan: Beverley Brouwer
