IJsvogel spotten: met deze 5 tips maak je meer kans

Paul Bohre

3 oktober 2023 .

ijsvogel op riet

Met zijn bijzondere leefwijze, prachtige kleuren en exotische uitstraling spreekt de ijsvogel tot de verbeelding. Als je er eenmaal een gezien hebt, vergeet je zijn kleuren nooit meer. 5 tips om zelf een ijsvogel te spotten.

1 Ken het leefgebied van de ijsvogel

IJsvogels vind je vooral bij beekjes en rivieren met zoet, stromend water. Hun nesttunnel graven ze graag in zandige of lemige oeverranden. De Dinkel is bijvoorbeeld een goede plek om ze te spotten. Ook de Vechtstreek en het Gooi is een prima plek. In de winter zijn ze ook te zien bij meer open en brak of zout water. Check ook Waarneming.nl voor plekken van ijsvogels bij jouw in de buurt.

De naam ijsvogel is eigenlijk misplaatst. IJs is namelijk zijn grootste vijand, ijsvogel haten ijs! Is het water bevroren, dan kan hij niet meer vissen. En hij is volledig afhankelijk van visjes en andere waterdiertjes om te overleven. Zeker het mannetje heeft een eigen plekje, en dat verlaat hij meestal niet. Ook niet als er geen voedsel te vangen is omdat alles dichtgevroren is. Dan blijft hij zijn territorium trouw. Zo kan tijdens een strenge winter zomaar de helft van de populatie sterven.

IJsvogel op een tak
Een van de opvallende kenmerken is zijn knalblauwe rug die je vooral ziet als hij langs vliegt. Daarom wordt hij ook wel blauwe flits of beekjuweel genoemd. Foto: iStock

2 IJsvogel vliegend zien? Let op een blauwe flits

De ijsvogel wordt ook wel de blauwe flits genoemd. Dat is in het begin ook vaak alles wat je te zien krijgt. Ze halen tijdens hun vlucht – hoe klein ze ook zijn – een snelheid van soms wel 80 km per uur! Maar zijn opvallend blauwe rug is vaak wel een van de dingen die je het eerst aan hem of haar ziet.

3 Luister naar het geluid van de ijsvogel

Een van de beste manieren om een ijsvogel te vinden is het horen van hun geluid. Ze maken constant korte en schelle fluittonen. Vooral wanneer ze van hun vaste plek wegvliegen of juist aankomen. Als je het geluid eenmaal hebt gehoord, vergeet je het niet snel meer. Dit is de meest effectieve manier om hem te ontdekken. Via de Roots-podcast Notenkrakers kun je het geluid beluisteren en hoor je nog veel meer weetjes over de ijsvogel.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

4 Verrekijker mee

Een ijsvogel heeft in de zomer en winter een vaste plek. Ook om te vissen. Daar komt hij iedere keer naar terug. Zoek dus naar sloten in de buurt met relatief helder water. Als je een plek ziet die je geschikt lijkt voor een ijsvogel dan loont het de moeite om de overhangende takken af te speuren. Want vanaf zo’n tak loeren ze naar vis. Sluisjes zijn ook zeer geschikt.

Een verrekijker is een prima hulpmiddel. De ijsvogel is geen grote vogel. Ondanks de felle kleuren is een waarneming van de ijsvogel best lastig. Vooral tussen het groen. In de winter als alles kaal is dan heb je een betere kans om hem te zien zitten. Blijf een tijdje wachten bij een geschikte plek. Ga desnoods een tijdje zitten. Zorg dat je niet te veel opvalt. Als je eenmaal weet dat er een ijsvogel zit dan kun je vaker terugkomen naar deze plek want meestal blijven ze in de buurt.

5 Check ook het stadspark

IJsvogels zijn afhankelijk van water. Vroeger kon je ijsvogels vooral in Limburg en op de Veluwe vinden bij snel stromende beekjes. Tegenwoordig is het water overal veel schoner en kun je hem praktisch overal tegen komen. Langs een meer, sloot en zelfs bij de vijver in je achtertuin. Ook in menig stadspark kun je een ijsvogel treffen. Ze zoeken meestal wel rustige plekjes op.

ijsvogel bij het water
IJsvogels keren vaak terug naar dezelfde plek, bijvoorbeeld een vaste tak of paaltje langs het water. Foto Janine de Vroomen

Meer interessante vogelberichten

Foto bovenaan: iStock

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...