Onlangs is de Stadsvogelbalans gepubliceerd, een rapport waarin Sovon Vogelonderzoek Nederland in samenwerking met Vogelbescherming Nederland trends signaleert in de wereld van de stadsvogels. Met de groenling gaat het ronduit slecht, met name door de besmettelijke ziekte ‘Het Geel’. In Groot-Brittannië is hun populatie recent zelfs met 75% afgenomen! Aangeraden wordt om voedertafels zo vaak mogelijk schoon te maken, zodat de parasiet die deze ziekte veroorzaakt niet verder kan voortwoekeren.
Groenlingen doen hun naam eer aan: je herkent ze gemakkelijk aan allerlei tinten groen en geel in hun verenkleed. Sinds enkele jaren is bekend dat groenlingpopulaties gevoelig zijn voor de parasitaire ziekte Het Geel (trichomonose). De afnames zijn abrupt en groot in landen als Finland, Denemarken, Frankrijk en Zwitserland. In Groot-Brittannië zelfs met 75%. Tot nog toe bleven de groenlingen in Nederland bespaart van een dergelijke grote sterfte, al is hun aantal bij ons recent wel achteruitgegaan. Of er een direct verband bestaat met bovengenoemde ziekte wordt momenteel onderzocht.
Zorgen over de groenling
Het Geel wordt veroorzaakt door de parasiet Trichomonas gallinae. De ziekte is al veel langer bekend uit ons land bij met name duiven en roofvogels. In Nederland werd deze ziekte voor het eerst bij een groenling vastgesteld in 2009. Trichomoniasis, de officiële naam van ‘het geel’, is niet overdraagbaar op mensen.
Hoe te herkennen
De parasiet veroorzaakt een kaasachtig gekleurd abces in het bovenste deel van het spijsverteringskanaal (keel-slokdarm). Hierdoor kan de vogel minder goed eten wat leidt tot gewichtsverlies, sloomheid en slecht (onderhouden) verenkleed. In een latere fase ontstaan zwellingen rond de bek en ogen, gezwollen aangezicht en waterig speeksel, kaas-achtige lucht uit keel. Ook overgeven, diarree en ademhalingsproblemen zijn mogelijk. De vogels komen om door verstikking of verhongering. Soms treden er ook infecties op aan de interne organen als lever of longen. Binnen vier dagen na infectie kan sterfte optreden. Vind je zelf een zieke of dode vogel met dergelijke verschijnselen, meldt dit dan op dwhc.nl of Sovon.nl.
Wat kun je zelf doen om de groenling te helpen
Vind je een zieke vogel, ververs en verschoon de voer- en drinkbakken dan dagelijks om te voorkomen dat ze elkaar in uw tuin besmetten. En voer ze met zwarte zonnebloempitten. Dat kan op de voertafel of in een silo. Van alle soorten zaden die ze eten, zijn deze favoriet. Met hun stevige snavel trillen ze al ronddraaiend het pitje uit de schil en eten het op.
Als de grond vorstvrij is, is er nóg iets dat je voor de groenling kunt doen en dat is het planten van een struik zoals de hondsroos. Dat heeft niet meteen effect, maar wel in het najaar, want de groenlingen eten graag hun rozenbottels. Plant ook een dichte, wintergroene struik of boom. Bijvoorbeeld een conifeer waarin ze kunnen schuilen en nestelen.
- Benieuwd op welke plek de groenling is beland tijdens de Nationale Tuinvogeltelling 2023?
- Wist je dat er negen verschillende soorten mezen in Nederland en België leven?
Meer lezen over tuinvogels, dan is het Roots boek Vogels in onze tuin wellicht iets voor jou.
Foto bovenaan: Margreet Frowijn