Zwarte ooievaars op trek

Paul Bohre

29 augustus 2024 .

De zwarte ooievaar is in tegenstelling tot de gewone ooievaar een schuwe broedvogel die zich een groot deel van het jaar zelden buiten het bos of het moeras laat zien. De laatste jaren neemt hun aantal in ons land toe, vooral in augustus. Dan gaan de zwarte ooievaars op trek vanuit Noord- en Oost-Europa.

De zwarte ooievaars die we de komende weken in Nederland zien, zijn vooral vogels die op trek zijn naar het zuiden. Ze trekken alleen of in kleine groepjes en blijven geregeld enkele dagen rondhangen in geschikte voedselgebieden zoals de Oostvaardersplassen, Veenwouden (Friesland), Zuurdijk (Groningen), Nederweert (Kwegt) of de Groote Peel.

Zwarte ooievaar
Een vliegende zwarte ooievaar heeft een spanwijdte van wel twee meter. Foto: Wilbèrt Heijkoop

Zwarte ooievaars op trek

Maar je kunt giganten met een spanwijdte van wel twee meterze vogel op trek eigenlijk overal tegenkomen. De laatste dagen zijn ze bijvoorbeeld gezien in Overijssel, Gelderland, Flevoland, Utrecht, Limburg en Brabant, maar met (zuid-)oostenwind ook op plekken langs de kust. Maar de meeste kans heb je in het oosten en zuidoosten van het land. En dan zowel bij water als op een akker of grasland. Ze jagen op vissen als amfibieën, maar ook insecten zoals sprinkhanen. De jonge zwarte ooievaars zijn doorgaans tammer dan de oude vogels, en vliegen niet snel op.

Toekomstige broedvogel?

De vogels die door Nederland trekken komen vooral uit Denemarken, Noord-Duitsland, Polen en Tsjechië. Overwinteren doen ze – net als de meeste gewone ooievaars – in Afrika. De populatie groeit, vandaar dat we ze de laatste jaren steeds vaker n Nederland zien. Deze soort breidt zijn broedareaal al jaren uit richting Nederland. In de aan ons land grenzende Duitse deelstaten Niedersachsen en Nordrhein-Westfalen dijt de verspreiding uit naar het westen. De populatie in België is de broedpopulatie in de Ardennen is eveneens gegroeid naar meer dan honderd paren. Al jaren hopen Nederlandse vogelliefhebbers dat de zwarte ooievaar gaat broeden in Nederland, maar een serieuze broedpoging is nog steeds niet vastgesteld. Voorlopig moeten we het dus nog even doen met de vooral jonge vogels.

Zwarte ooievaar
Jonge zwarte ooievaar die van de week landde bij Hardenberg. Foto: Wilbèrt Heijkoop

Verschil jong en oud

Verschil oude en jonge zwarte ooievaar: de oude vogels hebben een rode snavel en rode poten, en een paarsgroene glans over de zwarte veren, de jonge vogels hebben een dofgroen verenkleed en grijsgroene snavel en poten. Let in de vlucht op de geheel donkere ondervleugels, verschil met de gewone ooievaar.

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...