Van Mozesbrug tot natuurkloof: wandelredacteur Daniël Mulder heeft zes bijzondere wandelpaden en -plekken in Nederland en België geselecteerd.
Foto: Nick Franken
1 Droog door het water
De West-Brabantse Waterlinie is in 1628 aangelegd tussen Bergen op Zoom en Steenbergen. Deze militaire verdedigingslinie bestond uit vier forten. Een daarvan was fort De Roovere bij Halsteren. Deze stervormige wal van aarde had in de originele vorm een omvang van 829 meter. In 1816 werd het fort opgeheven als vestingwerk. Daarna raakte het langzaam begroeid met bomen en struiken.
Dankzij herstelwerk is het sinds enkele jaren weer mogelijk De Roovere te bezoeken. Langs de aarden wallen en grachten, waar je wilde gagel en koningsvaren kunt zien, lopen wandelroutes. Hoogtepunt vormt de loopgraafbrug door de gracht, ook wel de Mozesbrug genoemd. Je wandelt door het water zonder dat je wandelschoenen nat worden.
Locatie: Fort De Roovere en de Mozesbrug, Schansbaan / Ligneweg te Halsteren. Meer info.
Foto: Willy Metz
2 Brug voor dier én mens
Natuurbrug Zanderij Crailoo tussen Hilversum en Bussum is 800 meter lang en 50 meter breed. “Voor zover wij weten, is dit het langste ecoduct ter wereld”, vertelt Edwin van Oevelen, woordvoerder bij Goois Natuurreservaat (GNR). “Het is in 2006 geopend en knoopt het Spanderswoud en de Bussumerheide aan elkaar.”
Het ecoduct, dat wordt beheerd door het GNR, gaat over een weg, een spoorlijn en een sportpark. Veel ecoducten zijn alleen toegankelijk voor dieren, maar deze is ook opengesteld voor fietsers, ruiters én wandelaars. Onderzoek heeft uitgewezen dat de natuurbrug ook daadwerkelijk wordt gebruikt door dieren: vos, das, boommarter, bunzing en hermelijn, allemaal reizen ze op en neer.
Locatie: bij de P-plaats bij Restaurant Robert, Spanderslaan 1 te Hilversum, staat het pad naar het ecoduct aangegeven. Info: gnr.nl.
Foto: Staatsbosbeheer
3 Wandelen over erfgoed
De Europese Commissie heeft 2018 uitgeroepen tot het Europese Jaar van het Cultureel Erfgoed. Een prima reden om natuurgebied De Moerputten, een laagveenmoeras bij Den Bosch, te bezoeken. In dit gebied van Staatsbosbeheer ligt namelijk een prachtig stuk erfgoed in de vorm van een ijzeren spoorbrug. Deze 600 meter lange Moerputtenbrug werd rond 1880 gebouwd en was onderdeel van de Langstraatspoorlijn tussen Lage Zwaluwe en Den Bosch. Het lijntje van dik 46 kilometer kreeg de bijnaam Halvezolenlijn omdat er grondstoffen over werden vervoerd voor de schoenindustrie.
De treinen zijn verdwenen, maar de brug met het spoor ligt er nog en vormt voor wandelaars nu een schakel tussen cultuur en natuur. Boswachter José Borsboom: “De Moerputtenbrug heeft een heus wow-effect op wandelaars en iedereen begint altijd gelijk met fotograferen. Ook is dit de enige plek in Nederland waar het pimpernelblauwtje vliegt. Let daar op als je hier in juli of augustus wandelt.”
Locatie: volg vanaf de P-plaats langs de Deutersestraat in Den Bosch de gele markering van de 5 kilometer tellende Bruggenroute. Meer info.
Foto: Koen de Langhe
4 Natuurlijke kloof
Diep in België, in Wallonië in de gemeente Viroinval en dicht bij de Franse grens, ligt Fondry des Chiens. Deze kuil in het landschap – ook wel doline genoemd –is ontstaan doordat het aanwezige kalksteen in de bodem in miljoenen jaren tijd is opgelost. Hier en daar is de kuil wel 20 meter diep en biedt een ruige wandelbeleving. Rondom deze kloof met gigantische rotsblokken liggen kalkgraslanden waar je orchideeën kunt zien én vlinders, zoals het dambordje en rotsvlinder.
Locatie: Fondry des Chiens ligt ten zuidoosten van het plaatsje Nismes. Start je wandeling bij Dienst voor Toerisme van Viroinval, de Rue Vieille Église 5 in Nismes. Via de site viroinval.be vind je de bewegwijzerde en 4 kilometer lange wandeling Fondry des Chiens.
Foto: Daniël Mulder
5 Hemelse poort
Bijna nergens in Nederland wandel je vanuit de stad zo fraai de natuur in als bij Nijmegen. Vanaf de Waalkade loop je via de Lindenberghaven onder de Waalbrug door. Verkeersgeluiden mengen zich hier al met vogelzang. Dan doemt de 56 meter lange en spectaculaire boogbrug – de Ooijpoort –op. Deze brengt je over een zijarm van de Waal. Voor je begint met struinen door de uiterwaarden langs de rivier waar ook koniks grazen, houd je bovenop halt voor het uitzicht. Spectaculair zoals stad en natuur in elkaar overvloeien.
Locatie: volg de Waalkade vanuit het centrum naar het oosten. Aan het einde onder de Waalbrug (N325) door. Je vindt de brug aan het begin van de Ooijpolder.
6 Wandelschoenen uit a.u.b.
Wandelschoenen met stevige zolen zijn heerlijk op rotsbodems of asfalt, maar op een bospaadje kan het best zonder. Wie dat toch te eng vindt vanwege glas of iets anders scherps, kan terecht op blotevoetenpaden. Deze paden zijn speciaal aangelegd om overheen te lopen zonder wandelschoenen. Onderweg passeer je vaak allerlei soorten ondergronden, zoals modder, gras, zand, kiezels en water. Zo maak je optimaal contact met de aarde, want je wandelt veel bewuster. En zo let je ook beter op de insecten op het wandelpad, denk aan bosmieren of mierenleeuwen.
In Nederland en België vind je diverse blotevoetenpaden. Een aanrader is het bijna 3 kilometer lange blotevoetenpad Lieteberg door park de Hoge Kempen in België. De route is uitgestippeld door een voormalige kiezel- en zandgroeve. Er is ook een uitkijktoren, een hangbrug en je waadt door een heuse bergbeek. Het is de meest natuurlijke voetmassage die je kunt bedenken.
Locatie: bezoekerscentrum Lieteberg, Stalkerweg 3690, Zutendaal. Toegang: € 5, kinderen € 4. Info: lieteberg.be/blotevoetenpad.
