In de bossen tussen Maarn en Doorn liggen de natuurterreinen Stameren en Hoog Moersbergen. Ze vormen de toppen van de Utrechtse Heuvelrug. Tijdens een winters natuurommetje waagt fotograaf Niels Kooyman een toppoging en ‘klimt’ naar 46 meter boven NAP.
Het leek erop dat Willem Gerrit Wendelaar, een uit Amsterdam afkomstige effectenmakelaar, een fout beging toen hij in het jaar 1904 opdracht gaf tot het bouwen van Villa Stameren. Want op een van de hoogste punten van de Utrechtse Heuvelrug hadden de elementen vrij spel, het was er nagenoeg boomloos en gortdroog. Al snel heette de villa in de volksmond spottend ‘Waai en Braai’.
Inmiddels is van een winderige en verzengend hete plek geen sprake meer. Alleen het heideveld rondom Villa Stameren doet nog denken aan het open landschap van toen. Uiteraard zat er een plan achter het stichten van dit landgoed, en langzamer zeker is het landschap omgevormd tot een omgeving waar het goed toeven is. Rondom het huis werd een parkachtige tuin aangelegd, waarvan nog enkele elementen resteren, zoals de solitaire bomen op het veld voor het huis en struiken rododendron. Beneden groeien vooral beuken en de voor wilde bijen belangrijke acacia’s, in de hoge delen van het terrein bestaat het bos uit divers naaldhout, eiken en berken.
Joekels van tonderzwammen
Na een on-Nederlands stijgend bospad verwacht je een letterlijk hoogtepunt en uiteindelijk, als grove dennen plaats maken voor een veld, blinkt het witgekalkte landhuis aan de overkant. Boven alles uit torenend. Zo lijkt het, want ook na het passeren van Villa Stameren pakt het wandelpad er stiekem – want licht oplopend – nog wat hoogte bij. Dit natuurommetje wordt een heuse toppoging en tikt uiteindelijk 46,4 meter boven NAP aan.
In de aanloop naar de top is een kaarsrechte beukenlaan overgestoken, een van de vele historische zichtassen. En tevens de scheidslijn tussen twee landgoederen, welkom op Hoog Moersbergen. Nog hoger gelegen dan Stameren en met een andere vegetatie: weelderig en zompig bos, rijk aan mossen en varens. Op een oude, vervallen beuk groeien joekels van tonderzwammen, die barsten van het leven.
Natuurommetje Stameren en Hoog Moersbergen
Wil je ook een toppoging wagen en reusachtige tonderzwammmen zien? Wandel dan dit ommetje in het bosgebied tussen de plaatsen Maarn en Doorn. Daar vind je de natuurterreinen Stameren en Hoog Moersbergen. Ze vormen de hogere delen van de Utrechtse Heuvelrug.
De wandeling start op een parkeerterrein langs de Bergweg in Maarn. De route is 5 km lang en gemarkeerd met houten paaltjes, voorzien van een afgeschuinde metalen kop met daarop het logo van Het Utrechts Landschap en een geel balkje. Honden zijn aangelijnd toegestaan.
De routekaart met natuurhotspots (en de complete reportage) vind je in het dubbeldikke decembernummer van Roots. Kijk voor alle natuurommetjes en de Roots-wandelingen op rootsmagazine.nl.
Foto’s: Niels Kooyman