Tiengemeten is een Zuid-Hollands eilandje in het Haringvliet. Het ligt onder de noord-zuidroute van duizenden trekvogels die hier bij bosjes landen om even op te laden. Van afstand kun je ze goed bekijken. Daarom is wandelen op Tiengemeten in de winter een goed idee.
Het veer vanaf Nieuwendijk danst op de golven. Het stórmt. Grote grazers op een poster van Natuurmonumenten staren ons aan. #fantastischdecor #fijngewandeld #vieswordenisleuk is de tekst eronder. Dat lijkt ons een goed plan. Lekker struinen door roestbruine ruigtes en glanzende moerassige vlaktes.
Na een stormachtig tochtje gaan we aan wal bij de Marguerita Hoeve, het onderkomen van Natuurmonumenten. “De geschiedenis van Tiengemeten gaat terug tot de 16e eeuw”, vertelt een vrijwilliger. Toen viel in het Haringvliet een slikplaat droog ter grootte van tien gemeten, circa 5 hectare. Door de ene na de andere inpoldering groeide het eiland tot 45 hectare met 120 bewoners, rietsnijders en vooral boeren.
Maar toen de akkers niet genoeg meer opbrachten, besloot men Tiengemeten terug te geven aan de natuur. De dijk werd doorgeprikt, de doorgaande weg omgeturnd tot brede kreek en de bodem deels verlaagd zodat het water uit het Haringvliet het eiland kan overstromen. Modderschoenen gegarandeerd. Het gebeurde allemaal tussen 2005 en 2007.
Bever: de trots van Tiengemeten
Het ommetje begint over een grasdijkje met uitzicht tot vér. Dichtbij, tussen het riet, zou de plek zijn waar in de winter reeën heen en weer zwemmen naar Goeree. Zo kwam in 2011 ook de bever aangezwommen en die besloot te blijven. De trots van Tiengemeten is hij, naast sperwer, kiekendief, rietzanger, wintertaling en de duizenden overwinterende eenden, ganzen en foeragerende boomvalken en visarenden. Plus, ’t is heus, de zeearend. De kolossale roofvogel overwintert op Tiengemeten, waar de storm nog lang niet is gaan liggen.
Een zompig spoor voert je naar een rood puntdak in de verte. Het is van een oud schafthuisje, half onder water gelopen – vloed in het Haringvliet – waardoor de beloofde beverburcht erachter niet te zien is. Tien burchten telt Tiengemeten en een veelvoud aan bevers. “Bij de Irenehoeve zitten ze aan de keukentafel”, had de vrijwilliger gegrapt.
Overal vogels
We vervolgen het pad. We lopen langzaam, sluipen bijna, om de ganzen en wintertalingen niet op te jagen. Boven onze hoofden een dappere kiekendief, vleugels in V-vorm, op jacht naar vogels en muizen. Ter hoogte van een eenzame berk slaan we af en beklimmen als toetje de 62 meter hoge Vliedberg, een door boeren aangelegde hoogwatervluchtplaats voor het vee. Nu staan op de ’top’ bankjes voor wandelaars. Waar je maar kijkt, overal heb je kans zilverreigers, lepelaars en roerdompen te zien.
Wandelen op het eiland Tiengemeten
Tiengemeten ligt in Zuid-Holland, in het Haringvliet, het water dat Goeree Overflakkee scheidt van Zuid-Beijerland. Dit natuurommetje volgt de Beverroute van Natuurmonumenten en loopt vanaf het bezoekerscentrum (open di t/m zo van 10.15 tot 16.45 uur) door de ‘kom’ (natte middengedeelte) van Tiengemeten. Het pad is deels onverhard. Bekijk de route en download gratis de gps-track. De complete reportage (met routekaart en natuurhotspots) vind je in extra dikke decembernummer van Roots.
Meer wandeltips
- In het zuiden van Noord-Brabant vind je vijf Kempische landgoederen, samen goed voor ruim 40 km2 aaneengesloten natuur. Met deze wandelroute van Roots verken je twee van deze landgoederen: Wellenseind en De Utrecht.
- Marker Wadden: op deze jonge eilandengroep heeft de natuur min of meer vrij spel. En je kunt er een mooie ronde wandelen.
Tekst en foto’s: Nanda Raaphorst
