Over historische lanen op het Friese landgoed Oranjewoud

Daniël Mulder

24 december 2020 .

landgoed Oranjewoud

Op het Friese landgoed Oranjewoud, waar kunst en natuur elkaar ontmoeten, wandelen je over statige lanen vol historie. Opmerkelijk hoogtepunt van deze Roots-wandeling: bos in Friesland.

Op het Friese landgoed Oranjewoud lopen kunst en natuur in elkaar over. De wandeling start namelijk bij museum Belvédère en het park dat er is aangelegd. Een jaar of vijftien geleden zijn de werkzaamheden hier begonnen”, vertelde boswachter Roel Vriesema van Staatsbosbeheer voordat hij met pensioen ging. “Eerst was dit allemaal weiland.” Inmiddels rijzen er twee broekbosjes op, waar een vlonderpad in een halve cirkel doorheen vloeit. Aan de overkant van het dijkje dat het broekbos flankeert, gaat die halve cirkel nog even door. “Het pad volgt precies de 0 NAP-lijn, die de scheiding tussen zandgrond en veengrond vormt.”

Lange statige lanen

Dankzij die zandgrond vestigde een koninklijke dame zich hier in Friesland. Prinses Albertine Agnes van Nassau kocht het toenmalige Sickingastate in 1676 en doopte het om tot Oranjewoud. Ze zag vermoedelijk een bos voor jacht, privéhakhout en bomenverkoop voor zich. Maar in die tijd was het er veel kaler dan nu. Werk aan de winkel dus. Lange lanen bleken in de mode. Albertine liet dan ook heel wat rijen eiken en beuken aanplanten. Latere buurtbewoners bouwden diverse landhuizen en waren ook gecharmeerd van Albertines parkstijl.

Historische erfenis

Staatsbosbeheer wil die historische knipoog niet verliezen. Vriesema: “We proberen daarom de lanen in stand te houden of te herstellen. Hoe meer rijen dik, hoe voornamer. Kijk hier bij het landhuis Oranjewoud: zes rijen breed, zie je dat?” Juliana, Bernhard, Beatrix, Claus – en wellicht ons huidige koningspaar – hebben allemaal onder die eiken gewandeld. Want de bewoners van het landhuis zijn nu weliswaar niet meer van koninklijke bloede, maar nog wel bevriend met De Familie.

Rijksmonument De Overtuin

Tegenover Oranjewoud is nog een ‘echt’ park: De Overtuin, inmiddels in handen van de gemeente Heerenveen. In het wandelpark staat een bijenstal en een schuur waar soms een uil broedt. De nestkastjes van de vogelwacht zijn voor de mezen die in februari vooralsnog eerder druk zijn met elkaar versieren dan met nestdrang.

“De Overtuin is een rijksmonument”, vertelt Hanneke Huisman van de gemeente. “Voorin is de barokstijl nog te herkennen aan de indeling in de open ruimtes, achterin kun je genieten van de Engelse landschapsstijl met rododendrons, vijvers, een prieeltje, een enorme conifeer en een monumentale rode beuk. We zijn bezig om een eikenlaan te herstellen en we snoeien de rododendrons als ze te veel uitdijen en om te verjongen.”

Zoek je een mooie en rustige natuurwandeling?

Kijk op onze website voor een mooie natuurwandeling bij jou in de buurt.

Foto’s: Bas Meelker. De reportage is geschreven door Monique van Klaveren.

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...