Bomen lijken ineens een belangrijke troef om de opwarming van de aarde te bestrijden. Tijdens deze Roots-wandeling door het Amerongse Bos zie je dat bomen ook voor andere doeleinden worden gebruikt: ze liggen er als stapels bouwmateriaal langs het pad én ze vormen ook een bron van leven voor onder meer spechten en paddenstoelen…
Bomen hebben de tijd mee. Zo kondigde Natuurmonumenten deze zomer aan minder bomen te kappen. Hun donateurs willen het niet meer. En als Natuurmonumenten dan toch gaat kappen, bijvoorbeeld vanwege natuurherstel van open landschappen, dan compenseren ze die gekapte bomen.
Bos als thermostaatknop
Ook door de opwarming van de aarde hebben bomen de wind in de rug. Mensen ontdekken dat bomen meer zijn dan brandhout en bouwmateriaal. Bomen bieden schaduw en verkoeling én bomen kunnen ook prima ingezet worden als CO2-bestrijders. Dat laatste beweert althans een Zwitsers onderzoeksteam (de Volkskrant, 4 juli 2019). Op aarde schijnen namelijk nog veel ongebruikte lege plekken te zijn. Tel je al die lege plekken bij elkaar op dan heb je een gebied ruwweg ter grootte van de Verenigde Staten. Plant je dat vol met bomen, dan kun je de mate van opwarming van de aarde terugbrengen tot vooroorlogs niveau. Kortom: bossen fungeren een beetje als een thermostaatknop.
Bos, kaal, bos
Terwijl de eerste hoogtemeters in je beenspieren kruipen, is het nauwelijks voor te stellen dat een groot deel van de Utrechtse Heuvelrug, waar het Amerongse Bos onderdeel van is, een paar honderd jaar geleden helemaal kaal was. “Door intensieve begrazing en het steken van heideplaggen voor de potstallen was de bodem helemaal uitgemergeld”, legt Hugo Spitzen uit, die als boswachter werkt voor natuurorganisatie Utrechts Landschap.
“Er was geen bos meer te bekennen, maar heide en stuifzand in overvloed. Zo rond 1760 werd weer begonnen met de aanleg van bossen, niet voor het klimaat trouwens, maar voor de jacht.” Een van de eerste lanen die werd beplant, was de Bergjessteeg en dat is de laan die je aan het begin van de wandeling langzaam de hoogte in voert. “Nu vind je er veel oude beuken, maar je ziet er ook oude grove dennen die in 1770 zijn aangeplant.”
Leverkleurige melkzwam.
Holle bomen
De bossen rond Amerongen zijn een walhalla voor natuurwandelaars. In de oude bosdelen ligt veel dood hout waar je veel paddenstoelen zoals tonderzwammen ziet en insecten. Beuk, eik en vuilboom zorgen voor fijne kleurtinten en onder de eiken vind je typische planten zoals eikvaren. Spitzen vult aan: “Dankzij de grote hoeveelheid holle bomen leven er in het Amerongse Bos alle spechtensoorten en ook de boommarter zit er. De natuurlijke processen zijn belangrijk: het dode hout blijft liggen en jonge bomen worden niet geholpen. Wat je nu bijvoorbeeld mooi ziet op delen van de Amerongse Berg is dat de oude beuken langzaam sterven, ze zitten in hun laatste levensfase.”
Wandelen met Roots
-
- Heb je zin om deze herfstwandeling van Roots te lopen? Print dan de kaart of download de gps-track.
- Zin in meer boswandelingen? Roots heeft een wandelgids gemaakt met de mooiste boswandelingen van Nederland.
- Onze nieuwste wandelroute gaat over de bergen van de Achterhoek…
Foto’s: Edwin Giesbers
